Werelderfgoedfoto's

In het mijngebied van 'Kopparberget', de Grote Koperberg, in Falun werd al in de 9de eeuw koper gewonnen. De Grote Koperberg was in de 17de eeuw de belangrijkste kopermijn van Zweden. Een bijproduct van de Grote Koperberg was de grondstof voor de verf Falurood, Falu Rödfärg, de traditionele rode verf, ook nu nog veel gebruikt op huizen en schuren in Zweden en Noorwegen. In Finland staat de verf bekend staat als 'punamulta', rode aarde. In 1992 werd de Grote Koperberg in Falun gesloten. Tegenwoordig kan men onder leiding van een gids de Grote Koperberg in Falun bezoeken. Men komt langs de put met kleurstof voor Falun-red, de handtekeningen van de Zweedse koninklijke familie en de 208 meter diepe Creutz Schakt (schacht) met de lagen koper. Men krijgt het verhaal van Mats Israelsson te horen: In de Grote Koperberg in Falun werd sinds 1677 een mijnwerker vermist, Mats Israelsson, met de bijnaam Fet Mats. Hij werd pas in 1719 teruggevonden, geconserveerd door de lucht en het kopersulfaat in de mijn. Daardoor leek het alsof Fets Mats kort daarvoor verongelukt was. Zijn vroegere verloofde Margareta Olsdotter, inmiddels een oude dame, herkende Fet Mats Israelsson direct. De mijn is bekend door het enorme zgn. 'Grote Gat'  (Zweeds: Stora Stöten), veroorzaakt door een mijninstorting. Falun ligt, evenals de mijnstad Røros in Noorwegen, aan de Winterroute, een transportroute uit de tijd, dat er geen wegen en auto's waren. Met paard en slee werden de mijngebieden in de winter via de Winterroute van voorraden voorzien en het koper opgehaald. De Grote Koperberg in Falun kreeg in 2001 de status Werelderfgoed van UNESCO en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO als: Mining Area of the Great Copper Mountain in Falun. Beeldend werk uit de serie Werelderfgoed: Chess Set Fet Mats

www.werelderfgoedfotos.nl   © Copyright   World Heritage Photos

➔

➔

1. 

   Mijngebied van de Grote Koperberg in Falun: Het 'Grote Gat' en een van de schachttorens van de mijn. In het mijngebied rond de Grote Koperberg 'Kopparberget' in Falun werd al in de 9de eeuw koper gewonnen. In de 17de eeuw werd het de belangrijkste vindplaats van kopererts in Zweden. In de 17de eeuw was de Grote Koperberg in Falun de grote producent van koper in de wereld. De mijn werd in 1992 gesloten en is nu een populaire toeristische attractie in Zweden. Het Mijngebied de Grote Koperberg in Falun is een Werelderfgoed van UNESCO.

2. 

   De Grote Koperberg was een kopermijn in Falun, Zweden. Het voormalige kantoorgebouw van de mijnbouwmaatschappij huisvest nu een museum over de ontwikkeling van de mijnbouw in Falun, mijnwerkersgereedschap en het leven van de mijnwerkers. In de 17de eeuw leverde de Grote Koperberg in Falun twee derde van de behoefte aan koper in Europa. In de 17de eeuw stond de Grote Koperberg bekend als de 'schatkist' van Zweden, omdat de bodemschatten uit de kopermijn werden gebruikt om de vele oorlogen, die Zweden voerde, te financieren.

3. 

   Mijngebied de Grote Koperberg in Falun: Het 'Grote Gat', in het Zweeds 'Stora Stöten', van de Grote Koperberg in Falun is het gevolg van een enorme mijninstorting. De mijninstorting vond plaats tijdens de traditionele Midzomerfeesten in 1687, omdat de mijnwerkers die dag allemaal vrij hadden, vielen er geen slachtoffers. Vanaf een uitkijkplatform hoog boven de 'Stora Stöten' is de mijninstorting en enorme gat van de mijn goed te zien. Vanaf een pad rond het gat kun je het ook van alle kanten bekijken.

4. 

   Mijngebied de Grote Koperberg in Falun: 'Anfarten' is een historisch gebouw uit 1812, het is de ingang naar de mijn. 'Anfarten' is gedecoreerd met enkele symbolen, die betrekking hebben op de kopermijn en de mijnbouw. In het gebouw bevond zich een open haard, waarin voortdurend een vuur brandde, hier konden de mijnwerkers hun fakkels aansteken voordat ze aan het werk gingen in de Grote Koperberg in Falun. Tegenwoordig dalen bezoekers via dit gebouw af in een van de schachten van de mijn.  

5. 

   Mijngebied van de Grote Koperberg in Falun: In het gebouw 'Anfarten' krijg je een cape om en een veiligheidshelm op, daarna mag je afdalen in de kopermijn van Falun. Met een lift ga je naar een diepte van 55 meter onder de grond, daarna ga je met de gids nog dieper de mijn in en kom je in verschillende kamers en schachten van de mijn, zoals de Creutz-schacht en de  'Julklappen'. Het is een historische traditie van mijnwerkers, dat iedere mijnschacht en iedere mijnkamer een eigen naam krijgt. De tocht door de mijn duurt ongeveer één uur.

6. 

   Grote Koperberg in Falun: In de ondergrondse mijnkamer 'Julklappen', Zweeds voor Kerstkado, staan op de wand van de mijn de gouden handtekeningen van de Zweedse koninklijke familie, een herinnering aan hun bezoek aan de Grote Koperberg in Falun. 'Julklappen' wordt gebruikt als een soort gastenboek, waar beroemde bezoekers hun handtekening op de wand zetten, de handtekeningen worden dan later met goud ingevuld. De 'Julklappen' werd zo genoemd, omdat in deze mijnkamer rond de kerstdagen koper werd gevonden. 

7. 

   Mijngebied van de Grote Koperberg in Falun: De 'Creutz Schakt' is een mijnschacht van 208 meter diep. De Creutz-schacht werd in 1662 geopend en was gereed in 1780, deze schacht was cruciaal voor de ventilatie van de lager gelegen mijngangen in de Grote Koperberg. De schacht werd aan het begin van de 20ste eeuw gesloten. Het winnen van koper in de Grote Koperberg begon al in de 9de eeuw en ging onafgebroken door tot 1992. De mijn werd gesloten, omdat de prijzen van koper daalden en de kosten stegen, hierdoor was de mijn minder winstgevend. 

8. 

   De Grote Koperberg in Falun: Aan de draaitafels zaten jongens in de leeftijd van tien tot twaalf jaar, met de hand sorteerden ze de brokken koper en stukken afvalsteen. Iedere jongen had een doos waar hij het glanzende kopererts in moest doen. De betaling was afhankelijk van het aantal dozen, die hij vulde. Rond 1900 was de betaling twee öre voor een volle doos. De Grote Koperberg was een belangrijk industriegebied en in de 17de eeuw de belangrijkste vindplaats van koper in Zweden. De kopermijn was ook een belangrijke werkgever.

9. 

   Grote Koperberg in Falun: In dit gebouwtje is het Creutz-waterrad ondergebracht, het staat naast het Creutz-schachtgebouw, het gebouw boven de Creutz-schacht. In de 17de eeuw werd in de grote Copper Mountain in Falun meer dan drieduizend ton ruwe koper gewonnen en werd de mijn de grootste producent van koper in de wereld. De gebouwen van de Grote Koperberg in Falun zijn, net als veel houten huizen in Zweden, geverd in de typisch Zweedse kleur Falurood, een donkerrode, matte verf met een lange levensduur.

10. 

    Mijngebied de Grote Koperberg in Falun: Het Creutz-waterrad moest het grondwater uit de mijn pompen. Dit enorme houten waterrad werd in 1845 gebouwd, het rad heeft een doorsnede van bijna vijftien meter. Het mechanisme van het Creutz-waterrad heeft dienst gedaan tot 1916. Het Mijngebied de Grote Koperberg in Falun werd in 2001 Werelderfgoed en staat ingeschreven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO als: Mining Area of the Great Copper Mountain in Falun. De mijn maakt ook deel uit van het netwerk van de Europese Route voor Industrieel Erfgoed (ERIH).

11. 

    De Grote Koperberg in Falun: Het Creutz-schachtgebouw staat boven de Creutz-schacht, het gebouw moest de waterpompen en hijswerktuigen van de Creutz-schacht beschermen tegen regen, sneeuw en ijs. Op de vloer ligt een metalen rooster, waarop je kan staan om in de 208 meter diepe Creutz-schacht te kunnen kijken. Het gebouwtje werd gesloten in het begin van de 20ste eeuw, toen een nieuw gebouw boven de Oscar-schacht werd gebouwd.

12. 

    De rode kleurstof voor de Falu Rödfärg, Falurood verf, komt uit de Grote Koperberg in Falun, de kleurstof het is een bijprodukt van de mijn. De fabriek, waar Falu Rödfärg wordt gemaakt, staat naast de kopermijn, de verf is o.a. te koop bij het bezoekerscentrum van de Grote Koperberg in Falun. Falu Rödfärg was eeuwenlang erg populair, omdat het goedkoop was, nu is het trendy en maakt het deel uit van het Zweedse erfgoed, maar het is niet langer goedkoop. Falu Rödfärg is onlosmakelijk verbonden met het Scandinavische landschap.

13. 

    Mijngebied van de Grote Koperberg in Falun: Een oude treinwagon voor het gebouw boven de Creutz-schacht. Eeuwenlang kon het koper en andere goederen tijdens zomermaanden alleen worden vervoerd door met paarden getrokken voertuigen en tijdens de wintermaanden door paardensleeën. In de 19de eeuw maakte de komst van de stoomlocomotief en het spoorwegnet het vervoer veel gemakkelijker. De Grote Koperberg in Falun staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO als: Mining Area of the Great Copper Mountain in Falun.

14. 

    Mijngebied van de Grote Koperberg in Falun: De toren van de Oscar-schacht. In 1677 werd in de Grote Koperberg in Falun een mijnwerker vermist, Mats Israelsson, bijnaam Fet Mats, hij werd pas in 1719 gevonden, geconserveerd door het kopersulfaat en de lucht in de mijn leek het net alsof Mats nog maar kortgeleden verongelukt was. Zijn vroegere verloofde Margareta Olsdotter, inmiddels 60 jaar oud, herkende hem direct. Het lichaam van Mats Israelsson werd jarenlang tentoongesteld, maar uiteindelijk begraven op het kerkhof van Stora Kopparbergkerk in Falun.